تشریح دستگاه سی پپ
فشار جریان هوایی مداوم مثبت یا به اختصار سی پپ (CPAP) در خط مقدم درمان آپنه انسدادی خواب قرار دارد. درمان CPAP راه های هوایی تان را در طول شب باز نگه می دارد و جریان دائمی هوا را از طریق یک ماسک که در هنگام خواب استفاده می کنید، به آرامی فراهم می کند. این ابزار، وقفه های تنفسی ناشی از آپنه خواب را از بین می برد، بنابراین شما دیگر در خواب خروپف یا صدای خفگی تولید نخواهید کرد. بدین ترتیب، قادر خواهید بود بدون بیدار شدن در اثر کمبود اکسیژن، در طول شب خواب خوشی را تجربه کنید.
هنگامی که هر شب از سی پپ استفاده کنید، در طول روز، هوشیار تر خواهید بود. خلق و خوی شما بهبود خواهد یافت و حافظه بهتری خواهید داشت. سی پپ مانع از بروز مشکلات جدی سلامتی مرتبط با آپنه خواب مانند بیماری قلبی و سکته مغزی می گردد. حتی ممکن است همسر تان نیز بهتر به خواب رود، زیرا دیگر شما خروپف نمی کنید.
سی پپ به همراه دستگاهی با یک لوله انعطاف پذیر و یک ماسک است. اغلب، این دستگاه ها کوچک (به اندازه یک جعبه دستمال کاغذی) سبک وزن و نسبتا آرام و بی صدا هستند. شما می توانید دستگاه سی پپ را روی میز کنار تخت یا روی تخت و نزدیک خود قرار دهید.
لوله دستگاه، سی پپ را به ماسک تان متصل می کند. لوله به اندازه کافی بلند است که به شما اجازه حرکت در اطراف خود و یا غلتیدن در رختخواب تان را می دهد.
ماسک سی پپ ممکن است تنها بینی یا بینی و دهان تان را پوشش دهد. یکی دیگر از گزینه ها این است که از “ماسک بینی” استفاده کنید که به اندازه سوراخ بینی تان تعبیه شده است. مهم نیست که از چه نوع ماسکی استفاده می کنید، مهم این است که با آن احساس خوب و راحتی داشته باشید. ماسک باید محکم متصل شود تا بتوانید راه های هوایی خود را در طول شب باز نگه دارید. یک ماسک خوب از نشت هوا جلوگیری می کند و سطح متناسب فشار هوا را حفظ می کند.
متخصص خواب تان، میزان فشار هوای مورد نیاز برای استفاده از سی پپ در درمان آپنه خواب شما را تعیین خواهد کرد. پزشک ممکن است برای تنظیم فشار هوا، یک آزمایش تیتراسیون سی پپ انجام دهد. اکثر دستگاه های سی پپ به همراه قابلیت تنظیم “رمپ” فشار هوا (فشار نزولی به صعودی) می باشند. بدین ترتیب، جریان هوا در سطح بسیار پایین شروع می شود، بنابراین می توانید به راحتی به خواب بروید. سپس در حالی که شما خواب هستید، فشار را به آرامی افزایش می دهد تا زمانی که به سطح مناسب برای درمان آپنه خواب تان برسد.
استفاده از سی پپ، نوعی تغییر در سبک زندگی است. این دستگاه هنگامی بهترین اثربخشی را دارد که هر شب، در طول تمام مدتی که خواب هستید از آن استفاده شود. همچنین باید زمانی که شما چرت می زنید نیز از سی پپ استفاده نمایید. حتی یک شب استفاده نکردن از این دستگاه می تواند تاثیر منفی بر فشار خون شما داشته باشد. هرچه بیشتر از سی پپ استفاده کنید، احساس بهتری خواهید داشت.
مزایای استفاده از سی پپ
1- پیشگیری از خطرات سلامتی
CPAP می تواند عواقب جدی آپنه انسدادی خواب را کنترل کند. این روش درمان می تواند به شما در پیشگیری از بروز این خطرات جدی سلامتی کمک کند:
بیماری قلبی
با درمان آپنه خواب خود، می توانید خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهید. آپنه خواب با مشکلات قلبی مختلفی ارتباط دارد؛ زیرا باعث می شود تا هر شب به طور مداوم وقفه تنفسی داشته باشید. این وقفه های تنفسی باعث بروز تغییراتی در فشار خون شما می شود و می تواند سطوح اکسیژن خون تان را کاهش دهد. و این امر منجر به وارد آوردن فشار زیادی بر قلب تان می شود.
در افرادی که آپنه خواب را بدون درمان رها می کنند، میزان مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی نسبت به افرادی که آپنه خواب ندارند یا آن را درمان کرده اند، بسیار بیشتر است. استفاده از دستگاه سی پپ در دراز مدت می تواند مانع از بروز مشکلات قلبی در شما شود و احتمال مرگ و میر ناشی از آنها را کاهش دهد. این مشکلات قلبی عبارتند از:
- نارسایی احتقانی قلب
- بیماری عروق کرونر
- ضربان قلب نامنظم
سکته مغزی
اگر آپنه خواب دارید، استفاده از سی پپ منجر به کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی (یکی از علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی دراز مدت) می شود. سکته مغزی به از دست دادن ناگهانی عملکرد مغز اطلاق می شود. این اتفاق زمانی می افتد که یک انسداد یا پارگی در یکی از رگ های خونی منتهی به مغز رخ می دهد. احتمال بروز سکته در افرادی که آپنه خواب را بدون درمان رها می کنند، دو تا چهار برابر بیشتر است.
دیابت
استفاده از سی پپ برای درمان آپنه خواب می تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد. آپنه خواب با عدم تحمل گلوکز و مقاومت به انسولین در ارتباط است، که هر دو از عوامل اصلی ابتلا به دیابت نوع 2 محسوب می شوند. در صورت عدم درمان آپنه خواب، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش می یابد.
تصادفات با وسائط نقلیه
سی پپ می تواند در یک رانندگی ایمن تر دخیل باشد و باعث کاهش خواب آلودگی روزانه تان شود. آپنه خواب درمان نشده موجب می شود احتمال تصادف مرگبار بیشتر شود. بسیاری از افراد مبتلا به آپنه خواب در هنگام بیدار بودن به سختی می توانند بیدار بمانند و در رانندگی تمرکز کمتری دارند.
2- مزایای سلامتی
استفاده از سی پپ برای درمان آپنه خواب می تواند زندگی تان را بهبود بخشد و هر روز را برای تان بهتر از قبل کند. این درمان می تواند در موارد زیر به شما کمک کند:
هوشیاری در طول روز
خواب آلودگی و خستگی روزانه، نشانه های شایع آپنه خواب هستند. سی پپ می تواند الگوی خواب طبیعی شما را باز گرداند و با از بین بردن وقفه های تنفسی در خواب، طول مدت زمان خواب تان را افزایش دهد. این به شما کمک خواهد کرد که احساس شادابی بیشتری داشته باشید و انرژی خود را در طول روز تقویت کنید.
بهبود تمرکز
آپنه خواب درمان نشده و شدید می تواند به مغز شما آسیب جدی برساند. در نتیجه ممکن است مشکل تمرکز داشته باشید. شما همچنین ممکن است از فراموشی یا از دست دادن حافظه رنج ببرید. با استفاده از سی پپ، توانایی شما برای فکر کردن، تمرکز و تصمیم گیری افزایش می یابد. این ابزار همچنین می تواند بهره وری و کارایی تان را نیز بهبود بخشد و احتمال ارتکاب به اشتباهات جبران ناپذیر در محل کار تان را کاهش دهد.
ثبات عاطفی
آپنه خواب درمان نشده موجب افزایش بروز خطر افسردگی می شود. سی پپ می تواند به بهبود خلق و خوی شما، کاهش خطر ابتلا به افسردگی و بهبود کیفیت کلی زندگی تان کمک کند.
درمان خروپف
سی پپ با باز نگه داشتن راه های هوایی در هنگام خواب، صدای خروپف شما را کاهش می دهد و یا به طور کل از بین می برد. در حالی که ممکن است متوجه نشوید، شریک زندگی تان نیز از یک محیط خواب آرام تر لذت می برد.
کاهش هزینه های درمانی
سی پپ می تواند با ارتقای سلامت شما، درمان هزینه های پزشکی تان را کاهش دهد. آپنه خواب می تواند منجر به بروز مشکلات سلامتی بیشتر و مراجعات بیشتر به پزشکان مختلف شود. درمان خطرات جدی سلامت مرتبط با آپنه خواب مانند بیماری های قلبی، سکته مغزی و دیابت می تواند هزینه بالایی در بر داشته باشد. از اینرو، هنگام استفاده از سی پپ برای درمان آپنه خواب، هزینه های پزشکی تان به طور چشمگیری کاهش می یابد.
عوارض جانبی سی پپ (CPAP)
درمان با سی پپ عوارض جانبی نسبتا جزئی به دنبال دارد. اکثر این مشکلات را می توان از طریق اقدامات ساده برطرف کرد:
انداختن رد روی پوست
این عارضه جانبی اغلب به دلیل نامناسب بودن ماسک حاصل می شود. با تنظیم مجدد یا تغییر نوع ماسکی که استفاده می کنید، می توانید این پیامد را از بین ببرید. شما همچنین باید بند ماسک خود را به گونه ای تنظیم کنید تا خیلی تنگ نباشد. این ایده نیز موثر است که یک سی پپ با بند نرم خریداری کنید تا میزان اصطکاک آن بر روی پوست کمتر شود.
خشکی بینی و گلو درد
مرطوب کننده ای که به دستگاه CPAP متصل شده، با تامین هوای خنک یا رطوبت گرم موجود در هوا، خشکی بینی و گلو درد را کاهش می دهد.
گرفتگی بینی، آبریزش بینی و عطسه
استفاده از یک اسپری بینی سالین (نمکی) می تواند گرفتگی و احتقان بینی را برطرف کند. استفاده از یک ضد احتقان بینی بدون نسخه نیز گزینه دیگری است. در موارد شدید، ممکن است پزشک یک ضد احتقان قوی تر برای تان تجویز کند.
بروز سایر عوارض جانبی، نسبتا نادر هستند.
انواع سی پپ
بر اساس انواع درمان های PAP
به غیر از سی پپ، انواع مختلفی از فشار جریان هوایی مثبت (PAP) وجود دارد. تمام اشکال درمان PAP با تامین جریان هوا از طریق ماسکی که شما استفاده می کنید، راه های هوایی تان را حین خواب باز نگه می دارند. انواع درمان های PAP عبارتند از:
- APAP: این دستگاه فشار هوای مثبت، یک دستگاه خود تنظیم است که به طور خودکار فشار هوایی که در طول شب بدان نیاز دارید را افزایش یا کاهش می دهد.
- BPAP: دستگاه فشار هوای مثبت Bilevel (BPAP) دارای دو سطح متناوب فشار است. هنگامی که شما هوا را نفس می کشید، فشار افزایش می یابد. و هنگامی که نفس تان را خارج می سازید، فشار آن کاهش می یابد. اگر با استفاده از CPAP یا APAP مشکل دارید، متخصص خواب ممکن است BPAP را به شما توصیه کند. اگر آپنه خواب تان همراه با اختلال تنفسی دیگری باشد نیز پزشک ممکن است توصیه کند از BPAP استفاده کنید.
بر اساس انواع ماسک ها
سه نوع معمول ماسک CPAP وجود دارد. مهم نیست که چه نوع ماسک استفاده می کنید، مهم است که آن را مناسب و راحت باشد.
- ماسک بینی: این ماسک تنها بینی تان را پوشش می دهد. این مدل، رایج ترین نوع ماسک CPAP است.
- ماسک کامل صورت: این ماسک، بینی و دهان تان را پوشش می دهد. در صورتی که حین استفاده از ماسک بینی، هوا نشت پیدا می کند، استفاده از این نوع ماسک می تواند مفید باشد.
- نازال پیلو: این ماسک با استفاده از لوله های سیلیکونی نرم به طور مستقیم به بینی شما متصل می شود. در صورتی که حین استفاده از ماسک بینی، هوا نشت پیدا می کند یا تمایل ندارید ماسک کل صورت تان را پوشش دهد، استفاده از این نوع ماسک می تواند مفید باشد.
بر اساس رطوبت ساز ها
رطوبت ساز سی پپ می تواند به کاهش عوارض جانبی ناشی از این درمان کمک کند و نفس کشیدن از طریق ماسک را برای تان آسان تر کند. برخی از افراد ممکن است در طول استفاده از CPAP از سوزش یا آبریزش بینی رنج ببرند. رطوبت ساز می تواند با تامین هوای خنک یا رطوبت به دستگاه CPAP این عوارض جانبی را کاهش دهد. بسیاری از دستگاه های CPAP به همراه یک رطوبت ساز متصل به دستگاه عرضه می شوند.
چنانچه تصور می کنید که ممکن است آپنه خواب داشته باشید، همین امروز با کلینیک خواب ما تماس بگیرید.
شاد و سلامت باشید.
تحقیق و ترجمه: مینو زرفش