اختلالات خواب که شامل مشکل تنفسی در حین خواب هستند، به عنوان اختلالات تنفسی مرتبط با خواب یا آپنه خواب طبقه بندی می شوند. آپنه انسدادی خواب شایع ترین اختلال در این دسته است. با این حال آپنه خواب، دارای انواع مختلفی است که در ادامه به شرح تک تک آن ها خواهیم پرداخت.
آپنه انسدادی خواب
آپنه انسدادی خواب یا وقفه تنفسی در خواب (OSA)، یک اختلال خواب شایع و جدی است که مانع از نفس کشیدن شما در طول خواب می شود. طی این رخداد، راه هوايی بارها و بارها مسدود می شود و میزان هوايی که به ریه ها می رسد را محدود می سازد. زمانی این اتفاق می افتد که سعی می کنید نفس بکشید، اما با صدای بلند خروپف و یا صدای خفگی تولید می کنید. بدین ترتیب، مغز و بدن شما از دریافت اکسیژن محروم می شود و شما ممکن است در این حین بیدار شوید. این اتفاق ممکن است چند بار در شب، و یا در موارد شدید تر، چند صد بار در شب اتفاق بیافتد.
در بسیاری از موارد، آپنه یا وقفه تنفسی، به وسیله افتادن بافت پشت گلو ایجاد می شود. هنگامی که به خواب می روید، ماهیچه های راه هوایی فوقانی، شل و ریلکس می شوند. اگر بر روی کمر تان بخوابید، گرانش می تواند زبان را به عقب بر گرداند. این امر، راه هوایی را تنگ می کند، و به موجب آن، میزان هوایی که می تواند به ریه های شما برسد را کاهش می دهد. راه هوایی تنگ، با به ارتعاش در آوردن بافت پشت گلو حین تنفس، موجب خروپف می شود.
آپنه خواب می تواند موجب بیدار شدن شما در صبح با احساس خستگی و کسالت شود، حتی اگر یک شب کامل را به خوبی خوابیده باشید. از این رو، ممکن است در طول روز احساس خستگی و مشکل در تمرکز داشته باشید یا حتی ممکن است به طور ناخواسته به خواب بروید. این بدان علت است که بدن شما چندین بار در طول شب بیدار شده است، هر چند ممکن است شما از این بیداری آگاه نباشید. بیشتر بخوانید…
خروپف
خُروپف اغلب به صدای بلند و آزار دهنده ای اطلاق می شود که در طول خواب تولید می شود. خروپف زمانی اتفاق می افتد که هوایی که تنفس می کنید موجب ارتعاش بافت های پشت گلو می شود. این صدا هنگامی تولید می شود که هوا را به داخل می کشید و آن را از راه بینی، دهان یا هر دو خارج می سازید. این اتفاق ممکن است در هر مرحله ای از خواب تان رخ دهد.
حدود نیمی از افراد در برهه ای از زندگی خود خروپف می کنند. خروپف در مردان شایع تر است، با این حال بسیاری از زنان نیز خروپف می کنند. به نظر می رسد که این مشکل موروثی است و بروز آن با افزایش سن، شایع تر می شود. حدود 40 درصد از مردان بالغ و 24 درصد از زنان بالغ، به طور دائم خروپف می کنند. بعید به نظر می رسد از سن 70 سالگی به بعد، خروپف در مردان اتفاق بیافتد.
خوابیدن به پشت ممکن است بیشتر شما را مستعد خُرخُر کردن سازد. این مشکل همچنین ممکن است در اثر شل شدن ماهیچه های گلو ناشی از مصرف الکل یا سایر ترکیبات کاهش دهنده سطوح عصبی نیز اتفاق بیافتد. احتقان ناشی از سرماخوردگی یا آلرژی نیز می تواند موجب بروز خروپف در شما شود.
خروپف می تواند موجب ناراحتی همسر تان یا افرادی که در نزدیکی شما می خوابند، شود. شما حتی ممکن است تا اندازه ای بلند خرخر کنید که خودتان هم بیدار شوید. اگرچه، در بسیاری از موارد افراد متوجه نمی شوند که خرخر می کنند. خروپف همچنین ممکن است موجب خشکی دهان، درد و یا تحریک گلو در هنگام بیداری شود. بیشتر بخوانید…
آپنه خواب مرکزی
آپنه خواب مرکزی (CSA) یک اختلال تنفسی است که موجب می شود بدن شما در طول خواب با کاهش یا توقف تنفس همراه باشد. این اتفاق در یک چرخه خاموش و روشن رخ می دهد. این امر در نتیجه مشکلی در عملکرد مغز یا قلب است. این اختلال با آپنه انسدادی خواب (OSA) تفاوت دارد، زیرا مشکل در اثر انسداد راه هوایی ایجاد نمی شود.
مغز و قلب معمولا بر هدایت و تغییر مقدار هوایی که نفس می کشیم، دخیلند. مشکل در سندرم آپنه خواب مرکزی این است که مغز و قلب به طور غیر طبیعی، مقداری هوا را به سمت ریه ها هدایت می کنند. بیشتر بخوانید…
آپنه خواب کودکان
آپنه خواب در کودکان در مرحله حرکت سریع چشم یا REM رخ می دهد.
حتی یک آپنه کوتاه هم ممکن است سبب کاهش سطح اکسیژن خون در بدن کودک شود. این حالت “هیپوکسمی” نامیده می شود. این امر می تواند به سرعت در کودک مبتلا به آپنه انسدادی خواب رخ دهد. از آنجا که کودکان دارای ریه های کوچکتری هستند، اکسیژن کمتری را در اختیار دارند. در این حالت کودکان تمایل دارند به جای تنفس های آهسته و عمیق، تنفس های مکرر و کم عمق داشته باشند. این موضوع نیز می تواند موجب شود که یک کودک مبتلا به آپنه انسدادی خواب، دی اکسید کربن بیش از حدی در خون خود داشته باشد. این حالت نیز ” هیپرکاپنه” نامیده می شود.
اکثر کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خواب دارای سابقه خروپف هستند. بدین ترتیب، کودک صدای بلندی از خود تولید می کند و ممکن است وقفه های کاملا واضحی در تنفس داشته باشد و با نفس نفس زدن تنفس کند. گاهی اوقات خروپف شامل یک انسداد مداوم و جزئی، بدون هیچ گونه وقفه و یا صدای آزار دهنده ایست. بدن کودک ممکن است در پاسخ به وقفه های تنفسی حرکت کند.
کودکان کوچک تر دارای قفسه سینه بسیار انعطاف پذیری هستند. در نتیجه مشکلات تنفسی می تواند حرکت های غیر معمولی در قفسه سینه و شکم کودک ایجاد کند. ممکن است به نظر برسد که قفسه سینه، حین نفس کشیدن به دورن (دم) به داخل نفوذ می کند. این اتفاق، «تنفس پارادوکسیکال یا متناقض نما» نامیده می شود. والدین اغلب متوجه می شوند که کودک به سختی در تلاش است تا نفس بکشد. این نوع تنفس، برای کودکان بالای 3 سال طبیعی نیست.
کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خواب ممکن است در موقعیت های غیر معمول بخوابند. آنها ممکن است نشسته و یا با گردن بیش از حد خم شده بخوابند. آنها همچنین ممکن است در طول خواب زیاد عرق کنند و صبح ها سردرد داشته باشند. ممکن است دچار شب ادراری یا هراس شبانه نیز شوند.
کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خواب معمولا وقتی بیدار می شوند، به طور معمول نفس می کشند. اما در این گونه کودکان بسیار شایع است که طریق دهان نفس بکشند. آنها ممکن است عفونت های مکرر دستگاه تنفسی فوقانی داشته باشند. برخی از کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خواب دارای لوزه های بزرگی هستند؛ تا جایی که بلع دشواری دارند. این مشکل “دیسفاژی” نامیده می شود.
نشانه های آپنه انسدادی خواب در سال های اولیه عمر ظاهر می شوند. اما این اختلال اغلب تا چند سال بعد هم تشخیص داده نمی شود. در اوایل کودکی، آپنه انسدادی خواب می تواند سرعت رشد کودک را کاهش دهد. پس از درمان آپنه انسدادی خواب، ممکن است کودکان افزایشی در قد و وزن تجربه کنند. عدم درمان آپنه انسدادی خواب می تواند منجر به فشار خون بالا شود. بیشتر بخوانید…
آپنه خواب در نوزادان
آپنه خواب در نوزادان یک اختلال تنفسی مرتبط با خواب است. این اختلال شامل کاهش و توقف در تنفس است که در طول خواب نوزاد اتفاق می افتد. این امر منجر به کاهش جزئی تنفس می شود. این رخداد “هیپوپنه” نامیده می شود. همچنین می تواند منجر به توقف کامل تنفس شود. این رخداد نیز “آپنه ” نامیده می شود. در کودکان، این انسداد در مرحله حرکت سریع چشم یا REM رخ می دهد.
نوع آپنه در آپنه خواب نوزادان ممکن است مرکزی، انسدادی یا ترکیبی از هر دو باشد. آپنه خواب مرکزی هنگامی رخ می دهد که بدن شما تلاش خود را برای تنفس کاهش می دهد یا متوقف می سازد. این رخداد در نتیجه وجود مشکلی در مغز یا قلب نشات می گیرد. آپنه انسدادی زمانی اتفاق می افتد که بافت نرم پشت گلو می افتد و راه هوایی را در طول خواب مسدود می شود. آپنه ترکیبی شامل آپنه مرکزی است که به طور مستقیم به دنبال آپنه انسدادی رخ می دهد.
اکثر آپنه هایی که در نوزادان کوچک نارس رخ می دهند، آپنه های ترکیبی هستند. آپنه هایی که در نوزادان بزرگ و نارس و نوزادان بالغ اتفاق می افتند، معمولا آپنه مرکزی هستند.
این مشکلات تنفسی می تواند عوارض شدیدی ایجاد کند. نوزاد ممکن است اکسیژن کافی در خون نداشته باشد. این حالت “هیپوکسمی” نامیده می شود. نوزاد همچنین ممکن است ضربان قلب کندی داشته باشد. این حالت نیز ” برادی کاردی” نامیده می شود. نوزاد حتی ممکن است هوشیاری خود را از دست بدهد و نیاز به احیا باشد.
آپنه خواب در نوزادان دارای دو علت عمومی است. یا می تواند یک مشکل رشدی باشد که از مغز کامل نشده نشات گرفته است. یا می تواند یک مشکل ثانویه باشد که به علت بیماری دیگری ایجاد شده است.
در این اختلال بسیار شایع است که بی ثباتی در تنفس نوزاد وجود دارد. این امر می تواند بخشی طبیعی از رشد کودک باشد. حتی نوزادان سالم هم ممکن است برای مدتی کوتاه آپنه خواب مرکزی داشته باشند. و این وقفه ممکن است یک رویداد جداگانه باشد. در هر صورت، مدت این حوادث طبیعی، بسیار کوتاه است و به ندرت طولانی تر از 20 ثانیه طول می کشد. بروز آپنه انسدادی در نوزادان سالم، بسیار نادر است. بیشتر بخوانید…
خواب ناله یا کاتترنیا
خواب ناله که همچنین به نام کاتترنیا نیز شناخته می شود، موجب می گردد تا در طول خواب تان، ناله کنید. خواب ناله یک اختلال طولانی مدت است که اغلب شب هنگام رخ می دهد.
صدای ناله معمولا بسیار بلند است. تنفس تان به طور غیر منتظره ای در مرحله خواب ناله آهسته می شود. یک نفس عمیق و آهسته می کشید، سپس یک بازدم طولانی که شامل صدای ناله است را خواهید داشت. این صدای ناله می تواند از چند لحظه تا بیش از 40 ثانیه طول بکشد و همیشه با یک آه و یک خِرخِر خاتمه می یابد. خواب ناله اغلب در خوشه های دو دقیقه ای تا یک ساعته تکرار می شود. این خوشه های خواب ناله می تواند چندین بار در شب اتفاق بیافتد.
در این اختلال، حالت های صورت آرام است و اضطراب را بازتاب نمی کند. با وجود تولید صدای ناله، به نظر نمی رسد که خواب ناله از احساسات و عواطف فردی نشات گرفته باشد. خواب ناله ممکن است در هر موقعیتی که دراز کشیده اید، رخ دهد. اما زمانی که موقعیت خود را در رختخواب تغییر دهید، متوقف می شود. پس از آن ممکن است در طول شب مجددا باز گردد.
فردی که دچار خواب ناله می شود، معمولا از تولید صدا بی اطلاع است. این رویداد برای شریک زندگی، هم اتاقی یا اعضای خانواده ای که آن را می شنوند، بسیار آزار دهنده است. بیشتر بخوانید…
افراد بسیاری به آپنه خواب مبتلا هستند که تشخیص داده نشده یا درمان نشده اند. یک متخصص خواب با تجربه می تواند آپنه خواب را با استفاده از تست خواب در کلینیک و یا تست آپنه خواب در منزل تشخیص دهد. آپنه خواب را می توان با استفاده از فشار جریان هوایی مداوم مثبت یا به اختصار سی پَپ (CPAP)، درمان اولیه آپنه خواب، درمان با ابزار های مربوط به دهان و دندان یا جراحی نیز کنترل کرد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با کلینیک ما تماس حاصل نمایید.
تحقیق و ترجمه: مینو زرفش